(Mentale) gezondheidsproblemen, problematische schulden of moeite met de Nederlandse taal; niet voor iedereen is snel (terug) aan het werk vanzelfsprekend. Het is belangrijk dat we als gemeente iedereen met een bijstandsuitkering op maat helpen om een stap te zetten in hun persoonlijke ontwikkeling. Of dit nu direct de stap naar werk is of bijvoorbeeld een stap richting het oplossen van persoonlijke problemen.
De gemeenteraad sprak op 28 september over de plannen voor de uitvoering van de Participatiewet, en dus de manier waarop we in Rotterdam omgaan met mensen die een bijstandsuitkering ontvangen. We zien dat dit stadsbestuur inzet op mooie ontwikkelingen: zo komen er extra Leerpraktijkcentra waar mensen op een laagdrempelige manier kunnen werken aan hun ontwikkeling richting werk. Tegelijkertijd zien we helaas dat dit college meer inzet op het opsporen en beboeten van mensen die mogelijk teveel bijstand zouden ontvangen.
Los van het feit dat opzettelijke fraude niet mag lonen is zwaar inzetten op de opsporing van ongeregeldheden eerder schadelijk dan zinvol. Door vanuit wantrouwen mensen die een bijstandsuitkering ontvangen te onderwerpen aan onderzoeken help je niemand. De band met de gemeente komt verder onder druk te staan en het verslechtert de kansen om mensen te helpen in hun ontwikkeling richting werk. Wat ons betreft liggen de prioriteiten van het stadsbestuur simpelweg verkeerd.
Om het beleidskader socialer en meer mensgericht te maken dienden we tijdens het debat een aantal voorstellen in. We stelden voor om mensen die langdurig in de bijstand zitten en met geen enkele invulling van de ‘tegenprestatie’ verder worden geholpen in hun ontwikkeling, vrij te stellen van het leveren van deze ‘tegenprestatie.’
Ook riepen we op een alternatieve werkwijze te verzinnen voor de situaties waarin wordt geconstateerd dat mensen in de bijstand werken zonder dit aan te geven bij de gemeente of hier belasting voor af te dragen. In deze situaties wordt namelijk de uitkering stopgezet, teruggevorderd en wordt daarbovenop nog een flinke boete opgelegd. Wij constateren dat deze mensen, en de samenleving, niet geholpen zijn met dit beleid. Wij riepen daarom op om in deze situatie geen boete op te leggen maar juist te helpen de situatie om te draaien naar legaal, geregistreerd werk.
Ons derde voorstel ging ook over het boetebeleid: wanneer blijkt dat iemand, vaak per ongeluk, niet alle relevante informatie heeft gedeeld met de gemeente, moet dit leiden tot een waarschuwing en niet tot een fikse boete. Want naast het moeten terugbetalen van de te veel ontvangen bijstand krijgen mensen vaak ook een boete opgelegd, oplopend tot 150% van het bedrag wat al terugbetaald moet worden. Dit zet mensen in een financieel kwetsbare situatie, met alle stress en gevolgen van dien. Dit helpt niet met hun ontwikkeling naar werk maar zet hen alleen maar verder achteruit. Wij blijven de menselijke benadering voorop stellen en zullen ons blijven inzetten voor de kwetsbare mensen in onze stad.