Burgers en organisaties die met alternatieven komen voor infrastructurele plannen van de overheid, moeten de garantie krijgen dat die voorstellen een eerlijke kans krijgen. Dat voorstel doet GroenLinks-Tweede Kamerlid Rik Grashoff vandaag tijdens de campagneaftrap in Rotterdam. Volgens Grashoff stelt de inspraak rond infrastructuur dikwijls niks voor en wordt vaak linea recta aangekoerst op de meest zinloze en rampzalige snelwegen, zoals de A13/A16.
Bewoners en maatschappelijke organisaties hebben maar mondjesmaat toegang tot de rekenkundige verkeersmodellen. Ook dragen zij meestal pas alternatieven aan op het moment dat de voorkeur van Rijkswaterstaat al bepaald is. Rik Grashoff wil daarom dat Rijkswaterstaat verplicht wordt om gedegen en reële alternatieven door te rekenen en af te wegen tegen de eigen plannen. Ook wil hij dat de eendimensionale focus op asfalt verdwijnt. ‘Als er een probleem met bereikbaarheid is, zou je als overheid eerst een doel moeten stellen. Gek genoeg ontbreekt dat nu vaak. Vervolgens heeft de overheid als eerste de verantwoordelijkheid om verschillende alternatieven serieus in kaart te brengen en niet ‘to jump into conclusions’.’
Volgens Grashoff is de aanleg van de nieuwe snelweg A13/A16 door de groene stadsrand van Rotterdam een goed voorbeeld. Een alternatief plan van bewoners en ingenieur Willem Bos om de A13 te ondertunnelen en de botle neck van de A20 op te lossen, kreeg geen voet aan de grond, terwijl het plan niet duurder is dan aanleg van een nieuwe snelweg. Grashoff: 'Je ziet dat Rijkswaterstaat alle pijlen richt op haar eigen ideaal, namelijk het aanleggen van zoveel mogelijk nieuwe wegen. Het doorrekenen van een serieus alternatief wordt dan eerder gezien als lastig en in het beste geval als een akelige hobbel, maar van een volwaardige afweging is absoluut geen sprake. Datzelfde geldt voor alternatieven zónder asfalt.'
Ook elders in Nederland vangen burgerallianties bot voor de vaak doorwrochte alternatieven die ze, nota bene op uitnodiging van de overheid ontwikkelen, op tafel leggen. Bij Utrecht werd ‘De Kracht van Utrecht’ ontwikkeld als alternatief voor de bredere Utrechtse ruit. In Leiden werkten ingenieurs en bewoners aan de Churchill Avenue als alternatief voor de Rijnlandroute. En in Gelderland ontwikkelde een alliantie het Regio Combi Alternatief voor de bouw van een brug van de A15 door een natuurgebied. Grashoff: 'De rode draad is dat burgers en belangenorganisaties een worst wordt voorgehouden dat ze serieus worden genomen bij de inspraak. Als zij dan op uitnodiging van de overheid écht met zinvolle alternatieven komen, dan worden die van tafel geveegd. Als inspraak zó slecht werkt, dan wil ik dat geregeld wordt dat hun plannen serieus doorgerekend worden.’