Deze week zou het Eurovisie Songfestival plaatsvinden in Ahoy. Zaterdagavond 16 mei zouden zo'n 200 miljoen televisiekijkers over de gehele wereld de finale bekijken. Corona zette echter een dikke streep door Rotterdam 2020. Noodgedwongen wordt het festival voorlopig een jaar uitgesteld. Het besluit om het Songfestival in Rotterdam te  organiseren is overigens niet lichtvaardig genomen door de gemeenteraad van Rotterdam. Raadslid Jimmy Smet vertelt hoe dit is gegaan.

Door Jimmy Smet.

Door de winst van Duncan Laurence in 2019 - met het in de Rotterdamse Maassilo gecomponeerde nummer 'Arcade' - kreeg Nederland na 40 jaar weer de gelegenheid om het Eurovisie Songfestival in eigen land te kunnen organiseren. Rotterdam gold al vanaf het eerste moment als favoriete potentiële gaststad: de infrastructuur van de stad is er als het ware voor gemaakt. Dit werd nog eens onderstreept door een enthousiast college van burgemeester en wethouders - met wethouder Said Kasmi (D66) voorop - en een al even enthousiaste gemeenteraad die, met 37 stemmen voor en 8 stemmen tegen, het raadsvoorstel 'kandidaatstelling van Rotterdam ten behoeve van het Eurovisie Songfestival in 2020' op 4 en 9 juni 2019 bekrachtigde. De GroenLinks-fractie stemde - als enige partij - verdeeld; twee van de vijf raadsleden stemden voor, drie stemden tegen. Rotterdam stelde zich hiermee officieel kandidaat als gaststad voor het Songfestival in 2020 en zou financiële middelen vrijmaken voor het faciliteren van dit evenement.

Voor- en nadelen
De fractie heeft toentertijd uitgebreid stilgestaan bij de voor- en nadelen van Rotterdam als gaststad voor het Songfestival, waarbij de balans in eerste instantie doorsloeg naar voornamelijk voordelen: de unieke gelegenheid om Rotterdam op een positieve manier te tonen aan de wereld, de impact op de Rotterdammers en op Rotterdam zelf. Maar daarnaast bleef voor ons als raadsleden tevens de belangrijkste vraag over: is er in de Rotterdamse begroting nog ruimte om ettelijke miljoenen - pas later mocht bekend worden 15,5 miljoen - vrij te maken hiervoor? En zo ja, ten koste van wat? Deze vragen waren voor de fractie uiteindelijk nog onvoldoende overtuigend beantwoord.

Als liefhebber van het Eurovisie Songfestival ben ik in de afgelopen tien jaar bij acht edities bezoeker van het festival geweest in diverse gaststeden en heb ik aan den lijve mogen ervaren wat het organiseren van het Songfestival met een stad doet; niet alleen economisch gezien, hoewel horeca, bedrijfsleven en ondernemers goed garen spinnen, maar vooral voor de sfeer en uitstraling van een stad is het Songfestival een perfecte - en unieke - gelegenheid. Het Eurovisie Songfestival is werkelijk de enige wedstrijd of competitie ter wereld waarbij 'tegenstanders' elkaar luidkeels toejuichen en bejubelen, waar ongegeneerd vlagvertoon vrolijk aangemoedigd wordt en waar letterlijk alle geuren en kleuren van de wereld samenkomen, dansen en zingen. Voor mij persoonlijk gaf dit uiteindelijk de doorslag in mijn voor-stem; Rotterdam en de Rotterdammers verdienen dit. Ook Peter Jan de Werk, die tijdelijk de raadszetel van Lies Roest innam vanwege haar zwangerschapsverlof en zelfverklaard songfestivalliefhebber, heeft deze ervaringen mee laten wegen in zijn besluit.

Rotterdam 2020
Maar het echte besluit werd natuurlijk uiteindelijk eind augustus genomen door organiserende omroepen AVRO/TROS en NPO: Rotterdam werd gaststad van het Eurovisie Songfestival in 2020. Vanaf dat moment kon de hele santenkraam - de mallemolen - officieel beginnen en bereidde iedereen zich op zijn of haar manier voor om Rotterdam 2020 in Ahoy tot een groot succes te maken. Gedurende de daaropvolgende maanden gonsde het van de relevante en minder relevante nieuwsberichten over het Songfestival; over gratis kaarten voor Rotterdammers met een smalle beurs tot de keuze van de Binnenrotte als European Fan Village. Van de keuze voor de presentatoren Chantal Janzen, Edsilia Rombley en Jan Smit tot de Nederlandse inzending: Jeangu Macrooy met het nummer 'Grow'. Van het logo en de huisstijl tot de officiële sleuteloverdracht - 'the Key Allocation Draw' - in het Rotterdamse stadhuis. Nederland - en Rotterdam voorop - was er klaar voor.

En toen was er Covid-19. 
En zag de wereld er even helemaal anders uit.

Kort nadat de European Broadcast Union (EBU), de eigenlijke organisator van het Eurovisie Songfestival, heeft verklaard de editie van 2020 te moeten afgelasten, stuurde het Rotterdamse college een brief naar de gemeenteraad waarin zij onomwonden haar bereidwilligheid toonde om Rotterdam ook in 2021 gaststad te laten zijn.

Omwille van de duidelijkheid (voor bijvoorbeeld Ahoy en andere ondernemers) en op verzoek van de EBU zou er snel beslist moeten worden door de gemeenteraad of Rotterdam ook in 2021 gaststad van het Eurovisie Songfestival zou willen en kunnen zijn. Medio april werd duidelijk dat dit zo'n 6,7 miljoen euro extra zou kunnen gaan kosten. In totaal zou Rotterdam daarmee ruim 22 miljoen euro beschikbaar gaan stellen, wat neerkomt op ongeveer €34,- per Rotterdammer. En dat in een tijdperk waarin het nog totaal onduidelijk was (en is) welke gevolgen het coronavirus voor Rotterdam zou kunnen gaan hebben. Allereerst op sociaal-economisch en financieel gebied, maar ook of een Songfestival wel in 2021 op dezelfde wijze zou kunnen worden georganiseerd was (en is) nog veel onduidelijk.

Opnieuw dus vele vragen, die we als fractie - inmiddels digitaal - met elkaar hebben besproken. Een eveneens digitale technische sessie, een schriftelijke vragenronde en twee digitale commissievergaderingen werden (overigens zeer snel, vakkundig en efficiënt door de griffiemedewerkers) georganiseerd. Vragen zijn beantwoord en riepen tegelijkertijd weer meer vragen op. al met al een uitdagend vraagstuk. 

Uiteindelijk stond op de agenda van de allereerste digitale raadsvergadering ooit, die van donderdag 23 april, het agendapunt 'Rotterdam, gaststad voor het Eurovisie Songfestival in 2021' gepland. Het uiteindelijke raadsvoorstel is met 33 stemmen voor en 8 stemmen tegen aangenomen, waarmee Rotterdam zich opnieuw beschikbaar stelt als gaststad voor het Eurovisie Songfestival. Nu in mei 2021. De GroenLinks-fractie heeft hierbij opnieuw verdeeld gestemd; twee raadsleden stemden voor (net als VVD, D66, PvdA, CDA, Leefbaar Rotterdam, Denk, 50+ en CU/SGP), drie raadsleden stemden tegen (samen met Nida, PVV, PvdD en SP).

Hoe het Eurovisie Songfestival in Rotterdam 2021 eruit gaat zien is wellicht nog te vroeg om te beantwoorden aangezien de ontwikkelingen en mogelijkheden als gevolg van Covid-19 nog veel onzekerheden met zich meebrengt. De komende maanden zal het onderwerp Rotterdam 2021 waarschijnlijk weer veelvuldig de agenda van Rotterdam en de Rotterdamse gemeenteraad gaan vullen. 

Als woordvoerder songfestival kan ik me daarop in ieder geval weer - oprecht - verheugen!

Wordt vervolgd dus.